Gelatin biết đến là một chế phẩm từ collagen được chiết xuất từ da, xương, sụn của động thực vật. Để hiểu rõ hơn về gelatin là gì? Lợi ích của gelatin đối với sức khỏe? Mời bạn đọc tham khảo bài viết sau đây của boobooandfivel.com nhé!
I. Gelatin là gì?
- Gelatin được chiết xuất từ collagen, được tìm thấy trong xương và da của động vật, chẳng hạn như da lợn. Từ khâu làm sạch nguyên liệu đến chế biến, da động vật đều được xử lý cẩn thận để tạo ra gelatin có thể sử dụng trong ngành công nghiệp thực phẩm. Có thể cho rằng, gelatin là một loại protein không vị (đối với người nhạy cảm sẽ có mùi hơi hắc), không vị nhưng sẽ có loại trong suốt và có màu hơi ngả vàng.
- Gelatin có hai dạng: dạng bột và dạng lá. Bột gelatin hay lá gelatin có tác dụng làm đặc, ổn định cấu trúc và tránh hiện tượng tách chất lỏng khi chế biến các món ăn.
1. Tính tan
- Gelatin có khả năng hòa tan trong glycerol, dung dịch kiềm và axit loãng, kết tủa trong axit đậm đặc hoặc môi trường kiềm; Hầu như không hòa tan trong aceton, cloroform, 95% etanol, ete và metanol. Gelatin nở tốt trong nước, hấp thụ gấp 5 – 10 lần trọng lượng của chính nó trong nước.
- Gelatin tan trong nước ở nhiệt độ trên 40°C, tạo thành dung dịch keo và tạo thành gel khi để nguội đến 35 – 37°C. Hệ thống gel-sol này là một hệ thống thuận nghịch nhiệt và thixotropic.
2. Độ nhớt
- Tùy thuộc vào nguồn nguyên liệu của chế phẩm, tỷ lệ các thành phần trong gelatin và phương pháp bào chế, độ nhớt của các chế phẩm khác nhau có thể khác nhau.
- Vì vậy, gelatin có thể được sử dụng dưới nhiều dạng thuốc, với nhiều tác dụng khác nhau, như thành phần vỏ nang, chất kết dính trong viên nén, tá dược trong thuốc mỡ, thuốc đặt…
II. Công dụng của Gelatin
- Bột gelatin hoặc lá gelatin cũng có thể ổn định hiệu quả cấu trúc thực phẩm và tránh tách chất lỏng, do đó mang lại kết cấu lâu dài hơn cho thành phẩm. Với những đặc tính trên, bột gelatin thường được dùng trong chế biến thực phẩm như làm bánh, chè, kẹo…
- Ngoài ứng dụng trong ẩm thực, bột gelatin còn được dùng với số lượng lớn để làm đẹp vì có chứa các axit amin giúp cơ thể xây dựng và tái tạo collagen, giúp da trắng sáng, mịn màng hơn từ đó giúp làn da phụ nữ thêm rạng rỡ.
- Gelatin cũng là một tá dược, được sử dụng rộng rãi trong nhiều loại chế phẩm, với nhiều vai trò khác nhau như vỏ nang cứng, vỏ nang mềm; tá dược dính vào viên thuốc, và tá dược dính vào viên đạn.
- Ngoài ra, bột gelatin còn có thể giảm đau khớp, do các axit amin trong gelatin giúp xây dựng lại collagen, sụn và mô liên kết của khớp.
III. Ứng dụng của Gelatin
1. Trong bào chế thuốc, mỹ phẩm
- Gelatin là tá dược, được sử dụng rộng rãi ở dạng vỏ nang cứng, viên nang mềm và các chế phẩm khác với các tác dụng khác nhau; Tá dược dính vào viên thuốc, và tá dược dính vào viên đạn.
- Gelatin là thành phần quan trọng nhất trong công thức viên nang gelatin Gelatin mềm chứa 35-45% gelatin cấp dược phẩm với độ nhớt 25-45mP và độ bền gel là 150g, trong khi gel của vỏ nang cứng độ bền gel là 150-280g và độ nhớt là 30-60mps.
- Gelatin dùng làm vỏ nang có nhiều ưu điểm như chế tạo vỏ dai và bền, giá thành rẻ, dễ bào chế,… nhưng cũng có nhược điểm là gelatin có nguồn gốc động vật nên không phù hợp với người theo đạo Hồi hoặc thuốc ăn kiêng, gelatin được dễ bị nhiễm vi sinh vật nên có thể mang mầm bệnh, ngoài ra thuốc tương kỵ với dược chất có nhóm chức aldehyd và ceton, tạo thành các sản phẩm liên kết chéo, làm viên nang khó phân hủy.
- Vỏ nang gelatin dễ hút ẩm, làm mềm vỏ nên cần được bảo quản trong điều kiện chống ẩm phù hợp. Lưu ý rằng gelatin dễ tan trong glycerol nên hàm lượng glycerol trong ruột của viên nang mềm không được vượt quá 5% để tránh rò rỉ từ vỏ nang.
2. Trong bào chế viên nén
- Gelatin dạng nước có xu hướng kéo dài thời gian phân hủy của viên nén vì độ nhớt mạnh, và tỷ lệ sử dụng trong công thức viên khoảng 1-4%. Do đó, nó phù hợp với thành phần của viên ngậm. Tuy nhiên, nhược điểm của dung dịch nước gelatin là độ nhớt cao, bột khó phân tán đều trong khi nước khó bay hơi, hạt sấy khô, ngoài ra dung dịch nước gelatin cũng dễ bị hư hỏng do ô nhiễm, vi khuẩn và nấm.
- Vì vậy ngày nay người ta thay thế bằng dung dịch gelatin trong cồn, vì cồn là dung môi dễ bay hơi nên tiết kiệm thời gian phơi hạt. Ngoài ra, do rượu có khả năng tạo liên kết hidro với nước nên có thể khóa nước thành dạng tự do linh hoạt, từ đó hạn chế sự thủy phân của các dược chất không bền trong môi trường nước.
3. Trong công nghệ thực phẩm
- Gelatin có khả năng kết hợp tốt với nước, tạo và duy trì bọt, điều chỉnh độ nhớt, duy trì sự ổn định cho quá trình xử lý nhiệt, tạo cấu trúc mềm và tránh biến dạng của sản phẩm cuối cùng.
- Gelatin được dùng để sản xuất bánh kẹo để tạo độ dẻo. Gelatin có năng lượng thấp hơn, khoảng 14,7 KJ / g nên được nghiên cứu ứng dụng trong sản xuất bánh kẹo có giá trị năng lượng thấp, không đường, không béo (chứa 6-9% gelatin).
4. Làm sáng da về sức khỏe và sắc đẹp
- Gelatin cung cấp protein cần thiết để cải thiện độ ẩm và độ đàn hồi của da, thúc đẩy quá trình chữa lành, ngăn ngừa nếp nhăn, chảy xệ và tác hại của tia UV trong ánh nắng mặt trời.
- Khớp xương chắc khỏe: Tính đàn hồi của gelatin thấm sâu vào da, thúc đẩy quá trình chữa lành và phục hồi các mô liên kết, giảm đau khớp và tăng độ đàn hồi của sụn, giúp khớp của bạn lâu dài và đàn hồi hơn.
- Các protein trong gelatin giúp sửa chữa tổn thương thành ruột bị rò rỉ và xây dựng lại lớp bảo vệ của ruột.
- Hỗ trợ giải độc: Gelatin chứa hàm lượng lớn glycine, giúp cân bằng các tác động gây viêm của methionine, chất tích tụ do ăn nhiều thịt. Đồng thời, glycine và axit glutamic trong gelatin cũng là thành phần chính của glutathione, đây là chất giải độc chính giúp bảo vệ gan, giải quyết các độc tố và tống kim loại nặng ra ngoài.
- Chất glycine trong gelatin giúp cơ thể chống lại các hormone gây căng thẳng và giảm lo lắng, giúp bạn có giấc ngủ ngon hơn.
Qua bài viết trên chắc hẳn bạn đọc đã hiểu về gelatin là gì cũng như lợi ích của gelatin đối với sức khỏe. Hy vọng bạn có thể ứng dụng nó vào cuộc sống hàng ngày để phát huy tối đa công dụng nhé!
